Rhagdybiaeth nwl

Rhagdybiaeth nwl

Math	hypothesis
Y gwrthwyneb	alternative hypothesis

Mewn ystadegaeth casgliadol, mae rhagdybiaeth nwl (null hypothesis, a ddynodir yn aml fel H₀)^[1] yn rhagdybiaeth ddiofyn sy'n mynegi fod y maint i'w fesur yn sero (nwl). Yn nodweddiadol, y maint i'w fesur yw'r gwahaniaeth rhwng dwy sefyllfa, er enghraifft i geisio canfod a oes prawf positif bod effaith wedi digwydd neu fod samplau'n deillio o wahanol sypiau.^[2][3]

Mae'r rhagdybiaeth nwl^[4] yn nodi i bob pwrpas bod maint (y diddordeb) yn fwy neu'n hafal i sero ac yn llai neu'n hafal i sero. Os gellir gwrthdroi'r naill ofyniad neu'r llall yn gadarnhaol, caiff y rhagdybiaeth nwl ei "eithrio o deyrnas y posibiliadau".

Tybir yn gyffredinol bod y rhagdybiaeth nwl yn parhau i fod o bosib yn wir. Gellir cynnal dadansoddiadau lluosog i ddangos sut y dylid naill ai gwrthod neu eithrio'r rhagdybiaeth ee bod â lefel uchel o hyder, a thrwy hynny ddangos gwahaniaeth ystadegol arwyddocaol. Dangosir hyn trwy ddangos bod sero y tu allan i gyfwng hyder penodedig y mesuriad ar unrhyw ochr, yn nodweddiadol o fewn y rhifau real.^[3] Nid yw methu â gwahardd y rhagdybiaeth nwl yn cadarnhau nac yn cefnogi'r rhagdybiaeth nwl (na ellir ei brofi). Pan brofir bod rhywbeth ee yn fwy na x, nid yw o reidrwydd yn awgrymu ei bod yn gredadwy ei fod yn llai neu'n hafal i x; gall yn hytrach fod yn fesuriad o ansawdd gwael, gyda chywirdeb isel.

Byddai cadarnhau'r rhagdybiaeth nwl, mae dwy ochr yn gyfystyr â phrofi'n bositif ei fod yn fwy neu'n hafal i 0 ac i brofi'n gadarnhaol ei fod yn llai neu'n hafal i 0; mae hyn yn rhywbeth y mae angen cywirdeb anfeidrol ar ei gyfer yn ogystal ag effaith sero yn union-gywir, ac nad yw'r naill na'r llall yn realistig, fel rheol. Hefyd ni fydd mesuriadau byth yn dynodi tebygolrwydd nad yw'n sero o wahaniaeth sy'n union sero.

Gall rhagdybiaeth nad yw'n nwl fod â'r ystyron canlynol, yn dibynnu ar yr awdur:

a) defnyddir gwerth heblaw sero, b) defnyddir rhyw faint heblaw sero ac c) y rhagdybiaeth amgen.^[5][6]

Mae profi'r rhagdybiaeth nwl yn dasg ganolog mewn prawf rhagdybiaeth ystadegol o fewn yr ymarfer modern o wyddoniaeth. Mae yna feini prawf manwlgywir ar gyfer eithrio neu beidio ac eithrio rhagdybiaeth nwl ar lefel hyder benodol. Dylai'r lefel hyder nodi'r tebygolrwydd y byddai llawer mwy a gwell data yn dal i allu eithrio'r rhagdybiaeth nwl ar yr un ochr.^[3]

1. ↑ Helmenstine, Anne Marie. "What Is the Null Hypothesis? Definition and Examples". ThoughtCo (yn Saesneg). Cyrchwyd 2019-12-10.
2. ↑ Everitt, Brian (1998). The Cambridge Dictionary of Statistics. Cambridge and New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0521593465.
3. ↑ ^{3.0 3.1 3.2} Hayes, Adam. "Null Hypothesis Definition". Investopedia (yn Saesneg). Cyrchwyd 2019-12-10.
4. ↑ "Nwl". Geiriadur Bangor. 5 Rhagfyr 2021. Cyrchwyd 5 Rhagfyr 2021.
5. ↑ Zhao, Guolong (2015-04-18). "A Test of Non Null Hypothesis for Linear Trends in Proportions". Communications in Statistics - Theory and Methods 44 (8): 1621–1639. doi:10.1080/03610926.2013.776687. ISSN 0361-0926. https://doi.org/10.1080/03610926.2013.776687.
6. ↑ "OECD Glossary of Statistical Terms - Non-null hypothesis Definition". stats.oecd.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-03-10. Cyrchwyd 2020-12-05.